“İstiklal Harbinin Kadın Kahramanlarından Saime AYOĞLU”
Antalya’da Müdafaa-i Hukuk Kadın Cemiyeti’nin kuruluşunda etkili olmuş ve Kastamonu
Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Kadınlar Şubesi’nin kurucusu ve genel sekreteri olarak görev yapmıştır.
Anadolu’daki işgalleri protesto etmek için İtilaf Devletleri yetkililerine ve eşlerine Türk kadınları
tarafından gönderilen telgrafların metinlerini bizzat hazırlamış, Fransızca ve İngilizce’ye çevirisinin
yapılmasını sağlamış ve bu telgrafların Antalya telgrafhanesi kanalıyla yurt dışına gönderilmesinde
önderlik etmiştir. Saime Hanım aynı zamanda Türk tarihinde; düzenleyen ve katılanlar olarak ilk
kadın mitingini gerçekleştiren kahraman kadınlarımızdandır.
Saime Hanım; İstanbul/Akaretlerde rüştiyeye, sonra Fransız okuluna gitti. İki yıl süre ile
evlerindeki Fransız mürebbiyeden dikiş ve Fransızca öğrendi. Ayrıca darülfünun hocalarından
edebiyat ve felsefe dersleri aldı. Bundan başka Muzıka-yi Hümâyun hocalarından musiki öğrendi.
Gayet güzel piyano, keman, ut çalan ve musiki bilgisine de sahip olan Saime Ayoğlu’nun babası
Hasan Basri Bey sarayda (Sercerrah/Baş operatör) operatör doktordu. Abdülhamit döneminde bir
süre Diyarbakır’a sürgün gitmiş sonra affedilmişti. Aile de gelip Antalya’ya yerleşmişti. Saime
Hanım daha sonraki yıllarda sıtma hastalığını Antalya’da sona erdirecek olan Elmalılı Dr. Ferruh
Niyazi Ayoğlu ile evlenecektir. Saime Ayoğlu, zaferden sonra Antalya’nın ünlü ilkokul öğretmeni
Emine Kadıgil’le birlikte Türk Kadınlar Cemiyeti’ni kurmuştur. Atatürk Antalya’ya geldiği zaman,
Afet İnan Hanım’a Milli bir kıyafet alınmasını istenmiş ve bu iş Saime Ayoğlu’na havale edilmişti.
Bu görevi en iyi bir şekilde sonuçlandıran Ayoğlu’na Atatürk, gönderdiği telgrafta memnuniyetini
ileterek, zahmetlerine teşekkür etmiş, parasının da gönderilmiş olduğunu bildirmiştir.
Türk Milli Mücadelesinin kadın kahramanlarından Saime Ayoğlu hanımın Antalya’da,
Kastamonu’da ve Kaş Gençlerbirliği Spor Kulübündeki faaliyetleri tarihe geçecek önemde
olaylardır. Saime Hanımın eşi Elmalılı Ferruh Niyazi Ayoğlu önemli bir tıp insanıdır. Aynı
zamanda Milli Mücadelede büyük hizmetleri olmuştur. Cumhuriyetin ilk yıllarında da salgın
hastalıklar ile mücadelede sembol bir kişi haline gelmiştir. 1933-1934 yılları arasında Antalya
Kaş’ta görev yaptı. Bu görevi esnasında Kaş Kızılay Şube Başkanlığını da yürüttü. Ferruh Niyazi
Ayoğlu’nun bu görevi esnasında eşi Saime Ayoğlu Hanım da Kaş’ta sosyal, kültürel ve sportif
faaliyetlerde bulundu. Kaş Gençlerbirliği Spor Kulübünün faaliyetlerine katıldı. 1933 yılında
Fethiye ve diğer civar bölgelerde yapılan futbol müsabakalarında kafile başkanı ve rehber olarak
görev yaptı. Bir kadının futbol takımı kafile başkanlığı yapması Türkiye’de bir ilk olayın
gerçekleşmesini sağlamıştır.
Türk Milli Mücadelesinin kadın kahramanlarından Saime Ayoğlu hanımın Kaş Gençlerbirliği
Spor Kulübündeki faaliyetleri de tarihe geçecek önemde bir olaydır. Saime Ayoğlu ismi Kaş’ta spor
faaliyetleri içinde de anılmalı; adı çeşitli spor etkinliklerinde yaşatılmalıdır.
Dr. (E) Albay Suat AKGÜL
